Oberkampf, Émile (baron)

1878-1857

Fabrikant van bedrukt textiel (toile de Jouy)

Émile Oberkampf was de zoon van Christophe Philippe (1738-1815), een imigrant uit Duitsland die was genaturaliseerd tot Fransman.
Deze Christophe Philippe was de eerste die textiel machinaal bedrukte met oosterse motieven. Zijn bedrijf bevond zich in de vallei van Jouy-en-Jasas, een dorpje dicht bij Versailles.

De populaire beschilderde katoenen stof werd voor 1686 geïmporteerd uit India door de Portugesen, maar de Franse regering verbood de import in 1686.

In 1752 ontwikkelde Francis Nixon bij Drumcondra Printworks in Dublin een proces om met behulp van houten blokken de katoen te bedrukken. Na de introductie van deze techniek in Engeland in 1756, volgde Frankrijk. Alleen de rijken konden zich de arbeidsintensieve stoffen veroorloven. In 1759 hief Frankrijk het embargo op de import van de stoffen op. Op dat moment waren er in Frankrijk vrijwel geen bedrijven die de stoffen konden bedrukken door gebrek aan kundige arbeidskrachten. Zo kwam de Duitse familie Oberkampf uit Württemberg in Frankrijk terecht. Christopher Philippe startte een bedrijf in Jouy-en-Jasas, de 'Manufacture Royale de Jouy'. In 1760 had het bedrijf slechts 3 medewerkers. Door het gebruik van koperdruk werd het fabriceren massawerk en werd de stof goedkoper en beschikbaar voor het grote publiek. Het verhaal gaat dat de Christopher Philippe het proces uit Engeland stal door het met een alluminium inkt te noteren op een stuk stof, waarna het geheime schrift te voorschijn werd getoverd door het in azijn te dopen. Ook gaat het verhaal dat hij zijn medewerkers uitzond om in andere landen te werken bij textielfabrikanten en dat zo het procedé uit Zwitserland naar Frankrijk is gebracht.

Hoe dan ook, de familie Oberkampf werd beroemd om zijn mooie stoffen. Het is een echt familiebedrijf, Christophe Philippe wordt geholpen door broer Frédéric, zijn neef Widmer, zijn zwager Petineau en schoonzoon Feray en later door zijn zoon Émile.

De fabriek werd de tweede op de ranglijst van grootste fabrieken in Frankrijk. In 1797 werd het proces weer verbeterd waardoor in één dag maar liefst 5000 meter stof bedrukt kon worden. In 1806 werkten bij de fabriek 1300 mensen. In de 83 jaar dat de fabriek bestond werden ruim 30000 patronen ontwikkeld en gebruikt, waaraan beroemde kunstenaars meewerkten. Jean Baptiste Huet was één van de bekendste ontwerpers.

Na de dood van zijn vader in 1815 neemt Émile de leiding over tot hij in 1822 deze overdracht aan zakenpartner Barbet.

De klassieke motieven zijn uitgevoerd in één kleur, meestal uitgevoerd op een beige ondergrond. Nieuwere motieven zijn vaak in meerdere kleurschakeringen uitgevoerd op goud- of saffraankleurige ondergronden met blauwe of witte druksels. De motieven zijn vaak het landleven, historische gebeurtenissen, militaire overwinningen of mythische of religieuse voorstellingen. We zien vaak de gebeurtenissen uit de tijd van het maken van de stoffen terug. Na het sluiten van de fabriek nam de populariteit af, maar zelfs nu worden de mooie motieven nog steeds gewaardeerd en gebruikt in romantische interieurs.